Język starogrecki

Od poematów Homera zaczynały dzieci greckie uczyć się pisać, od Homera zaczyna się literatura Europy, od poprawiania Homera zaczyna się współczesna filologia. A Homer… to przecież dopiero początek! Wartość języka starogreckiego trudno przecenić. Literatura starożytnej Hellady dała początek wszystkim współczesnym dziedzinom naukowego życia. Po grecku mówili wielcy filozofowie i uczeni starożytności - Sokrates, Platon i Arystoteles, Pitagoras i Hipokrates, wielcy historycy - Herodot i Tukidydes, sławni twórcy dramatu antycznego - Ajschylos, Sofokles, Eurypides i Arystofanes. Pamiętali o tym wychowawcy młodzieży do lat pięćdziesiątych XX wieku, znajomość greki, obok znajomości łaciny była wyznacznikiem gruntownego wykształcenia Europejczyka, jako że to właśnie greka leży u podstaw współczesnej cywilizacji. Starożytna greka nie jest jednak tworem jednolitym i niezmiennym. Język Homera różni się nieco od języka Tukidydesa, ten zaś od greki pism Nowego Testamentu. Jak wszystkie języki świata greka zmienia się na przestrzeni dziejów, rozwija i przeobraża pod wpływem mowy sąsiadów. Język najwybitniejszych przedstawicieli poszczególnych gatunków zadecydował o jego użyciu w późniejszych czasach i ta raz ustalona zależność gatunku i dialektu trwać będzie aż do połowy XV stulecia.

Historia zapisu tego języka sięga zajęcia przez Greków Krety w XIV/XIII stuleciu p.n.e. i przejęcia przez nich pisma Minojczyków. Sylabariusz ów składał się z 87 znaków, będących odzwierciedleniem sylab lub całych wyrazów. Jednak umiejętność takiego zapisu Grecy z czasem zatracili. Drugi raz, pod koniec IX wieku p.n.e., przystosowali sobie inny alfabet, tym razem z grupy semickiej za pośrednictwem Fenicjan. Tego też alfabetu używają do dzisiaj a ponadto znany on jest powszechnie jako forma zapisu formuł w naukach przyrodniczych i ścisłych. W swojej klasycznej formie (przyjętej przez Ateny w 403 r. p.n.e.) liczy 24 znaki. Przełom w historii języka greckiego nastąpił po podbojach Aleksandra Wielkiego, gdy mowa Hellenów zawędrowała w najdalsze zakątki zamieszkałego świata i ze względu na mnogość i różnorodność etniczną użytkowników ujednoliciła się i uprościła. Powstał tak zwany koine dialektos czyli wspólny dialekt. Właśnie na ten dialekt przetłumaczono Septuagintę - najstarsze tłumaczenie ksiąg Starego Testamentu, w nim pisali św. Paweł i pierwsi Ojcowie Kościoła. Z koine we wschodniej części Imperium Romanum narodzi się potoczny język zwany romejskim i ewoluując trwać będzie aż do odrodzenia Grecji w latach trzydziestych XIX wieku. Ale tu zaczyna się juz historia języka nowogreckiego…

Dwuletni podstawowy kurs języka starogreckiego adresowany jest przede wszystkim do tych wszystkich, którzy chcą poznać język, literaturę, kulturę dawnej Hellady. Kurs rozpoczyna się od poznania alfabetu greckiego, co umożliwia od samego początku prace nad tekstami oryginalnymi. W początkowym etapie nauka opiera się co prawda w dużej mierze na tekstach specjalnie preparowanych, ilustrujących najważniejsze zagadnienia gramatyczne, w krótkim czasie jednak uczestnicy kursu zapoznają się z oryginalnymi tekstami starogreckimi, przy czym dokonując wyboru materiału dydaktycznego prowadzący zajęcia kieruje się zasadą stopniowania skali trudności. Kurs pozwoli poznać język w takim stopniu, by uczestnik po jego ukończeniu był w stanie samodzielnie, przy pomocy słownika, tłumaczyć rozmaite teksty prozatorskie i poetyckie. Znajomość języka starożytnych Greków jest kluczem do głębszego poznania wielkiej cywilizacji będącej podstawowym filarem naszej współczesnej cywilizacji, cywilizacji Zachodu.